Yazılı ve sözlü çeviri kaynak dildeki metni, hedef dile çevirme esasına dayanır. Yazılı ve sözlü çeviri aynı sonucu hedeflese bile, aslında birbirinden işleyiş bakımından oldukça farklı yapılır. Hedef aynı olmakla beraber, izlenen yol farklıdır. Her ikisin de çeviri yapılmakta fakat çalışma şartları birbirine benzememektedir.
Yazılı ve sözlü tercümeyi incelersek farklarını açıkça görmüş oluruz.
Yazılı tercüme yapılacak metin geçmişte yazılmış olduğundan üzerinde çalışma yapmak oldukça kolaydır. Sözlü tercüme ise, konuşma metninin sunulduğu anda, çevirisinin de yapılması gereken bir durum söz konusudur. Sözlü çeviri de, tercümanın işittiği konuşmanın çevirisi anında yapılır, çevirme tercümanın hatırladığı ve kafasında şekillendirdiği kadardır. Mutlaka arada atlanan cümleler ve kelimeler olacaktır. Lakin yazılı çevirme de metnin tamamı aslına uygun bir şekilde, gerekirse üzerinde düzeltmeler de yapılmak suretiyle yapılır. Sözlü tercüman bir toplantı salonunda çeviri yapıyorsa, birçok kişinin konuşmasını çevirebilmek için herkesi takip etmek durumundadır. Yazılı çeviri de ise metin bir kişinin eseridir ve tercümanın acele etmek gibi bir durumu bulunmamaktadır. Sözlü çeviri de, tercümanın yapılan konuşmalara yetişme çabası, onun hata yapabilme olasılığını arttırmaktadır. Yazılı çeviri de ise, hata yapmak çok zordur. Yazılı tercüme yapan kişinin aksine, sözlü tercüme yapan kişi herhangi bir kaynaktan yardım alma şansına sahip değildir. Konuşma yapıldığı anda, bilgisi dâhilinde çeviriyi yapar ve dinleyicilere aktarır. Sözlü tercümanlar her zaman daha faal olmak zorundadır. Hızlı not alma kabiliyetinden, hızlı düşünme, hızlı konuşma onların mesleklerini icra etmesi için gereklidir. Çalışma koşulları açısından bakıldığında, yazılı tercümanların daha rahat bir ortamda çalıştıkları gözlenmektedir. Sözlü tercümanlar ise, küçük bir kabinde mikrofon ve kulaklık yardımıyla çevirisini yapar.
Sözlü ve yazılı tercüme hayatımızın vazgeçilmez bir yardımcısıdır. Bu kadar zorluklarla yapılan bu iş, bizlerin hayatını kolaylaştırmakta, bizlere maddi, manevi kazançlar sağlamaktadır.
