Alzheimer Hastalığı kişilerde adım adım olarak görülen ve daha sonra kendinden dahi uzaklaştırabilen ve aynı zamanda sosyal yaşamla ilgili ciddi sorunlar oluşturabilen bir hastalıktır. Ayrıca hastaların kendini tanımakta bile güçlük çektiği bir durumdur. Günümüzde sıklıkla görüldüğünü söyleyebiliriz.
Bu hastalık unutkanlıkla başlar ve daha sonra beceri kayıplarına neden olabilir. Eğer kişilik özellikleri ciddi bir değişim gösteriyorsa bu konuda biraz daha dikkatli olmak gerekiyor. Alzheimer hastası olan kişiler günlük aktivitelerinin bozulduğunu ve ilerleyen dönemlerde ise kendini net olarak ifade edememesi gibi durumlarla karşılaşabilir. Kişilik değişiklikleriyle birlikte bazı psikolojik belirtilerin ortaya çıkmasına sebep olan bir hastalık olduğunu da söyleyebiliriz. İlerleyen dönemlerde ise hasta kendisine bakamayacak duruma gelebilir. Ayrıca yatağa bağımlı hale gelerek günlük ihtiyaçlarını da karşılayamayabilir.
Alzheimer Hastalığı ile ilgili belirtileri ve yeni tedavi yöntemleriyle ilgili bilgilerimizi sizlere sunmadan önce bir takım bilgilere sahip olmanız gerekiyor. Bu hastalığın kesin bir tedavisi bulunmamakla birlikte günümüzde tedavi konusundaki çalışmalar devam etmektedir. Piyasada bulunan ve 90’lı yılların sonunda ortaya çıkan ilaçlarla birlikte erken teşhis dönemlerinde kullanılması gerektiği de saptanmıştır. Bellek fonksiyonlarının güçlenmesini sağlayan bu ilaçlar ile tedavi süreci devam etmektedir.
Alzheimer hastalarında ortaya çıkan davranış sorunlarının tedaviden olumlu fayda görmesi beklenmektedir. Sadece hafıza alanında fayda beklenmezken hastanın saldırgan tutumları ve toplum içindeki farklı davranışları da dikkat çekeceği için tedavi süreci çok önemlidir. Bu hastalarda sosyal yaşamın hareketlenmesi ve farklı hobiler elde edilebilmesi için bir takım programlarda kullanılmaktadır.
Alzheimer Belirtileri ve Yeni Tedavi Yöntemleri
Alzheimer Belirtileri konusunda en çok dikkat çeken durumlar aşağıdaki gibidir;
- Gündelik hayatı olumsuz etkileyen unutkanlık durumlar ve ilerleyen dönemlerde güncel bilgilerin unutulması.
- Planlamada ve hesaplamada yaşanan zorluklar ile birlikte günlük işlerin dâhi unutulması.
- Başlarda sorunsuz yapılan ev işlerinde aksamaların görünmesi ve ev düzeniyle ilgili oluşan karışıklık.
- Zaman ve mekân kavramlarıyla ilgili yaşanan karışıklık
- Gördüklerini algılamada zorlukların yaşanması ve okuma ve yazma da ve hatta şekillerin algısında bile görülebilecek olan bozukluklar.
- Kendini ifade edememe
- Abartılan cinsel eğilimler
- Hiçbir şeyden zevk alamama durumu
- Sosyal aktivitelerden tamamen geri çekilme durumu ve düzenli olarak yapılan aktivitelerin terk edilmesi.
Alzheimer Belirtileri konusunda aşama aşama ilerleyen bir hastalık olduğunu da belirtebiliriz. Şimdi sizlere bu aşamaları açıklayalım.
1.Aşama
Kişilerde herhangi bir belirti görülmez ve doktor kontrolünde yapılan test ve uygulamalarda bunamaya ve unutkanlığa işaret eden bir durum saptanamaz.
2.Aşama
Hafif bir şekilde görülen bilişsel zayıflama meydana gelebilir. Yani kişinin bilişsel yeteneğinde bir yavaşlama görülür. Günlük olarak kullanılan şeylerin yerini unutma ya da adreslerin yer bilgilerini unutma gibi durumlar yaşanabilir.
3.Aşama
Bu aşamada hastalara teşhis konulabilmektedir ve bazen kaybolma gibi durumlar da gözlenebilir. Bununla birlikte tekrar eden sorular sorma ve günlük aktivitelerden uzak durulması ve aynı zamanda karar verme mekanizmasında yaşanan zorluklar görülebilmektedir. Bu aşamadan sonra belirtiler artarak hissedilmeye başlar.
4.Aşama
Orta aşama olarak bilinir ve hastalığın erken dönemidir. Hastaya yapılacak olan teşhisler ile birlikte bulgular kendini belli etmeye devam etmektedir. Hasta bu süreçte çevresindeki olaylara ilgisizdir ve zihinsel aktivitelerden de uzak durmaktadır.
5.Aşama
Hastanın bu aşamadaki düşünce ve hafıza sistemi gerçek anlamda zorluklar yaşar. Kişiler günlük aktivitelerini gerçekleştirmek için başkasından yardım alabilir. Ayrıca 5.aşamada hangi günde ve nerede olduğunu da unutabilir.
Oldukça basit olan aritmetik işlemlerin yapılmasında bile zorluk yaşanmaktadır. Fakat ailesiyle ilgili bazı detayları hatırlayabilmektedir. Kişisel ihtiyaçlarını kendi kendine karşılayabilir.
6.Aşama
Alzheimer hastalığı sebebiyle kaybedilen beyin hücrelerinin sayısı arttıkça hafıza da zayıflamaktadır. Bu süreçte kişi içerisinde yer aldığı ortamdan habersiz davranabilmektedir.
Kişi 6.aşamada ismini hatırlayabilir fakat geçmişe ait hatıralar gittikçe zayıflamıştır. Bir takım yüzler tanıdık gelebilir fakat isimleri hatırlama konusunda gerçek anlamda bir güçlük yaşayabilir. Ortama uygun giyinebilmesi için yardıma ihtiyaç duyabilir.
6.aşamada hasta geceleri uyumayabilir ve gün içerisinde de agresif yapısıyla dikkat çeker. Bunun yanında idrar kaçırma durumu da yaşanabilir. Davranışlarında gerçek anlamda büyük değişimler gözlemlenebilmektedir ve aşırı şüphecidir.
7.Aşama
Son aşama olarak bilinen 7.aşamada hasta bilişsel anlamda son derece zayıftır ve aile bireyleri ve arkadaşlarını da tanıyamaz hale gelir. Sık sık halüsinasyonlar görür ve çok şüphecidir. Bu aşamada beynin büyük bir kısmı hastalığın etkisi altına girmiştir ve birçok fiziksel pozisyonda yardım alması gerekir.
Son aşamada kilo kayıpları görülürken, konuşma yetisi de kaybedilebilir. Kısa ve uzun dönemli olarak görülebilen bu süreçte Alzheimer hastası artık gözetim altına alınmış olmalıdır.
Alzheimer Yeni Tedavi Yöntemleri arasında yapılan araştırmalar da çok önemlidir. Farklı proteinli enjeksiyonların hastalara aktarılmasıyla birlikte bu hastalığa yardımcı olup olmadığı saptanabilecek. IL 33 adı verilen bu protein ile birlikte hastalığa karşı vücutta savunma mekanizmasının oluşturulması hedeflenmektedir.
Yeni tedavi yöntemleri arasında ayrıca yapılan araştırmalar ile ortaya çıkarılan bir molekül ile hafıza ve öğrenme yetisi geliştirilmektedir. EPPS molekülü adı verilen bu yöntem fareler üzerinde denenmiş ve olumlu sonuçlar alınmıştır. Bu yüzden Alzheimer hastaları için de bir ışık kaynağı olabileceği belirtilmiştir. Ancak aynı metotla insanlarda kesin bir sonuç verebileceğine dair bir kanıt bulunmamaktadır.
Dünya’da ilk kez 1906 yılında Alman Bilim Adamı Alois Alzheimer tarafından tanımlanan ve daha çok 65 yaş üzeri kişilerde beyin dokusunda ağır hasara neden olan bu hastalığın etkili bir tedavi yönteminin bulunmadığını söyleyebiliriz. Hastalığı önlemek ve kesin bir tedavi yöntemi bulmak için yapılan araştırmaların birçoğu da sonuçsuz kalabilmektedir. Çünkü hastalığın belirtileri, hastalık başlangıcından yaklaşık 10 yıl sonra ortaya çıktığı için teşhisi konulsa bile tedavi için gerçek anlamda geç kalınmış olunuyor.
Alzheimer hasta ve yakınlarının bilmesi gereken bazı durumlar da bulunuyor. Bunlar;
- Hastaya güven ve cesaret duygusu aşılanmalıdır.
- Hastanın hislerinin paylaşılması ve ona her konuda destek olunması önemlidir.
- Günlük yapılacak işler not alınmalıdır.
- Bu hastaların araç sürmesi tehlikelidir ve bir kişinin araç kullanımı sırasında yanında bulunması önemlidir.
- Hastalık ile birlikte hastanın düzenli ve dengeli beslenmesine önem verilmelidir.
- Hastanın hobileri kısıtlanmamalıdır. Daha önceden yaptığı hobilere devam etmesi gerekiyor. Ancak çalışmayı bırakması tavsiye edilmektedir.
- Hastalık çok daha fazla ilerlemeden, daha sonraki süreçlerde hastanın bakımı konusunda karar verilmelidir.
- Sadece kişinin kendisine değil, aile ve çevresine de hem maddi hem de manevi yük getirmektedir. Bu yüzden Alzheimer hastalığı ile yaşamaya alışmak gerekir.
Uzmanların bu konudaki tavsiyeleri de bu şekildedir. Gün geçtikçe bu hastalık hakkında kişiler ve hasta yakınları daha fazla bilgi sahibi olmaktadır. Günümüzde yapılan araştırmalar ve çalışmalar hastalığın tedavisinde daha büyük adımlar atılacağına işarettir.
Günümüzdeki tedaviler ile sadece hastalığın yavaşlatılması amaçlanmaktadır ve hastanın yaşam kalitesinin artmasına yönelik uygulamalardır. Ortaya çıkabilecek psikolojik sorunlar ile başa çıkabilmek için daha çok antidepresan ilaç kullanımlarına düzenli bir şekilde devam edilmektedir.
